1.0 PENGENALAN
Perniagaan
francais adalah salah satu jenis perniagaan yang terdapat di Malaysia.
Perniagaan francais pada asalnya berasal dari negara barat dan berkembang ke
seluruh dunia termasuk di Malaysia. Industri perniagaan francais ini sangat
membantu dalam menaikkan taraf ekonomi Malaysia dan ini dapat dilihat pada
jenama-jenama yang terdapat di Malaysia seperti perniagaan makanan yang
terkenal iaitu McDonald dan Secret Recipe.
Perniagaan
francais boleh dikatakan mudah kerana usahawan yang ingin memulakan perniagaan
hanya perlu mendapatkan kebenaran iaitu lesen francais dari pemilik francais.
Usahawan yang memohon akan mendapat kebenaran dan hak dagangan untuk
menjalankan perniagaan dengan menggunakan nama perniagaan francais yang dipilih
tetapi terikat dengan syarat-syarat dan peraturan dari pihak pemilik francais.
Terdapat satu terma yang sangat sinonim dengan perniagaan francais iaitu
francaisor dan francaisi. Francaisor bermaksud pemilik perniagaan manakala
francaisi pula bermaksud usahawan yang mahu menjalankan perniagaan francais.
Walaupun
usahawan menjalankan perniagaan francais, iaitu dengan menjalankan perniagaan
yang sudah terkenal seperti McDonald namun terdapat kebaikan dan keburukan
serta pelbagai halangan dalam menjalankan perniagaan. Antara masalah yang
dihadapi contohnya jika imej syarikat francais itu tercalar, maka seluruh
perniagaan francais akan menerima tempias akibat imej syarikat yang rosak.
2.0 SEJARAH FRANCAIS
Francais telah bermula berabad
lamanya dari Eropah. Perniagaan berbentuk francais dimulakan oleh Isaac M.
Singer (1850) yang ingin memasarkan produk mesin jahit tetapi mempunyai
kekurangan dari segi kewangan untuk memasarkan mesin jahit beliau ke tempat
yang lebih jauh. Maka, Singer telah membuat satu cas ke atas lesen yang
ditawarkan beliau kepada mereka yang ingin menjual produk dari Singer. Sebagai
balasan bayaran, mereka mendapat lesen menjual sekaligus mendapat latihan
bagaimana menggunakan mesin jahit Singer yang mana membuatkan mesin jahit
Singer menjadi terkenal ke seluruh dunia.
Setelah Singer membuat sistem
perniagaan tersebut, maka wujud satu perniagaan yang dinamakan perniagaan
francais yang berkonsepkan kepada perlesenan jenama kepada peniaga yang lain
supaya menjalankan perniagaan menggunakan jenama tersebut. Perniagaan francais
kemudiannya menjadi perkara yang penting dalam menjana ekonomi kerana sistem
perniagaan ini mudah untuk dilaksanakan dan berkembang.
Kemudiannya perniagaan francais
digunapakai oleh Ray Kroc (1954) yang menjadi agen McDonald. Ray Kroc mula
mencari francaisi sekitar Chicago. Akhirnya pada tahun 1988, McDonald telah
mempunyai 10,000 restoran dan kini 30,000 restoran di seluruh dunia. Perkara
ini dijelaskan dalam History Of
Franchising,dipetik dari Merriam –
Webster’s Dictionary Of Law, (1996) Merriam-Webster
3.0 KEPENTINGAN
FRANCAIS KEPADA EKONOMI
Perniagaaan francais telah menjadi
perkara yang penting dalam menjana sistem ekonomi negara dan dunia. Di dalam Franchise Business Economic Outlook for 2015,
IHS Economics menyatakan bahawa terdapat peningkatan dalam aktiviti
perniagaan francais meramalkan bahawa peningkatan kepada 2.8% pada tahun 2014
berbanding 2.3% pada tahun 2013. Ini dapat dilihat pada peningkatan pada
pengeluaran perniagaan francais serta pertambahan cawangan – cawangan francais
pada tahun 2014.
Menurut IHS Economics lagi, mereka
menjangkakan peningkatan pada tahun 2015 berdasarkan kepada beberapa faktor
iaitu :
·
Jangkaan perniagaan francais akan bertambah sebanyak 1.6%
pada 2015.
·
Pertambahan francaisi pada 2015 meningkat kepada 2.9%.
·
Peningkatan pengeluaran output kepada 5.4% akibat
pertambahan sektor francais.
·
GDP mensasarkan peningkatan kepada 5.1% iaitu $ 521
billion.
Berikut adalah carta ramalan perniagaan francais
kepada ekonomi Amerika Syarikat pada Januari 2015.
 |
| Sumber : Franchise Business Economic Outlook for 2015, IHS Economics |
 |
| Sumber : Franchise Business Economic Outlook for 2015, IHS Economics |
Menurut kepada carta diatas, kita
dapat merumuskan disini bahawa perniagaan francais adalah satu sumber yang
menyumbang kepada kemajuan ekonomi dengan peningkatan hasil pengeluaran yang
tinggi disamping membuka banyak peluang pekerjaan. Sebagai contoh perniagaan
restoran - restoran francais yang banyak terbina diseluruh negara pastinya
memerlukan tenaga kerja yang ramai. Disamping meningkatkan pendapatan negara,
pendapatan isi rumah juga bertambah dan membantu meningkatkan taraf hidup masyarakat
setempat. Di dalam carta di atas juga kita dapat lihat pertambahan tenaga kerja
setiap tahun dalam perniagaan francais.
4.0 PEMBANGUNAN
INDUSTRI FRANCAIS DI MALAYSIA
 |
| Jadual : KRA dan KPI Industri Francais Di Malaysia sehingga 2020 |
Berdasarkan kepada jadual di atas,
PIPFN telah menjelaskan Bidang Keberhasilan Utama (KRA) dan Petunjuk Prestasi
Utama (KPI) dalam membangunkan industri francais di Malaysia. Malaysia adalah
sebuah negara yang maju seiring dengan negara – negara luar yang berkembang
dalam ekonomi dunia. Malaysia juga tidak ketinggalan dalam peningkatan ekonomi
yang melibatkan perniagaan francais. Menurut Pelan Induk Pembangunan Francais
Nasional (PIPFN) 2012 – 2016 , Malaysia menunjukkan peningkatan setiap tahun
dalam perniagaan francais. Ianya seiring dengan misi PIPFN iaitu menyumbang
kepada pembangunan ekonomi negara dan masyarakat berpendapatan tinggi. PIPFN
juga telah menetapkan visi di dalam perniagaan francais iaitu untuk menjadi
pusat francais bagi pasaran Asia Tenggara dan Timur Tengah.
“ Bilangan francaisor di Malaysia
dianggarkan meningkat daripada 492 (2010) kepada 1,140 (2020), mewujudkan lebih
banyak peluang pekerjaan di Malaysia dan juga menyumbang bahagian yang lebih
besar kepada KDNK Malaysia ...” (PIPFN ,
Hal ini jelas menunjukkan bahawa
perniagaan francais di Malaysia kian pesat membangun dan membawa perubahan yang
sangat besar kepada ekonomi Malaysia dan sekaligus mewujudkan peluang pekerjaan
yang dapat meningkatkan taraf hidup masyarakat di Malaysia. Apabila semakin
ramai usahawan dalam perniagaan francais di Malaysia yang menjadi francaisor
dan francaisi di dalam bidang – bidang dan sektor tertentu seperti industri
makanan dan pakaian, maka peningkatan taraf hidup rakyat Malaysia akan menjadi
bertambah baik dengan peningkatan ekonomi negara dan masyarakat.
Namun begitu, jika dibandingkan
dengan beberapa negara yang membangun,industri francais Malaysia masih berada
pada tahap yang rendah. Hanya terdapat sedikit perbezaan pada sumbangan
industri francais kepada KDNK Malaysia berbanding Singapura. Malaysia
mencatatkan peratusan lebih tinggi dalam sumbangan industri francais kepada
KDNK.
5.0 CABARAN /
HALANGAN KEPADA INDUSTRI FRANCAIS
Walaubagaimanapun, industri francais
masih berada pada peringkat awal dan mempunyai kelemahan. Antara faktor yang meyebabkan kelemahan
kepada industri francais di Malaysia adalah :
a.
Jenama francais tidak diiktiraf kerana kelemahan dari
segi strategi pemasaran.
b.
Kurang menitikberatkan permintaan dan keperluan pengguna.
c.
Kurang infrastruktur untuk menyokong bilangan outlet yang
semakin bertambah.
d.
Pengurusan yang tidak mempunyai pengalaman atau
kelayakan.
e.
Kurang persefahaman antara francaisi dan francaisor.
f.
Kurang galakan dari segi latihan dan pendidikan tentang
pemfrancaisan.
g.
Akses kepada pembiayaan dari institusi kewangan untuk
menjalankan perniagaan.
h.
Pendedahan awal tentang konsep francais di pusat
pengajian tinggi (IPT)
Faktor – faktor diatas telah membawa
kegagalan kepada usahawan yang menceburi bidang perniagaan francais kerana
kurang jelas tentang konsep francais dengan sepenuhnya.
5.1 Kurang
Persefahaman
Masalah kurang persefahaman antara
pihak francaisi dengan pihak francaisor boleh menyebabkan perniagaan terganggu
atau lebih buruk lagi perniagaan terpaksa ditutup. Antara faktor yang
menyebabkan berlakunya kurang persefahaman dari sudut pandangan francaisor
adalah mereka melihat francaisi kurang komitmen dan kurang melibatkan diri
dalam perniagaan seperti “hangat-hangat tahi ayam”. Mereka juga mengatakan
bahawa francaisi tidak mematuhi standard perniagaan yang telah ditetapkan oleh
francaisor dan juga menjual barang yang tidak dibenarkan. Secara tidak
langsung, francaisi gagal mematuhi syarat-syarat perjanjian francais yang telah
dipersetujui sebelum ini.
Dari sudut pandangan francaisi pula,
mereka mengatakan bahawa pihak francaisor tidak memainkan peranan sebenar
seperti tiada sistem sokongan francais yang kukuh dan terbukti berkesan sebagai contoh mengadakan lawatan-lawatan
tertentu untuk menyokong francaisi. Penjenamaan yang lemah juga berlaku apabila
francaisor tertentu tiada komitmen untuk membuat pengiklanan dan promosi.
Sesetengah francaisi pula menganggap francaisor hanya berminat terhadap fi
pendahuluan francais yang diterima tanpa membimbing francaisi dengan latihan
dan sokongan yang berterusan. Mereka tidak menunjukkan ciri-ciri francais yang
berjaya dan hanya bergantung kepada sokongan kerajaan untuk mendapatkan bantuan
subsidi.
6.0 PENUTUP
Perniagaan francais di Malaysia
mempunyai masa depan yang amat cerah dalam membantu sektor ekonomi Malaysia.
Ini disebabkan oleh perniagaan francais mempunyai ruang yang sangat besar di
dalam dan luar negara. Usahawan – usahawan di Malaysia dapat memperkenalkan dan
memasarkan produk dalam skop yang amat luas.
Dengan perniagaan francais juga
usahawan francais secara tidak langsung telah mewujudkan peluang-peluang
pekerjaan khususnya di Malaysia dan di luar negara amnya. Ini sekaligus
menaikkan taraf hidup masyarakat dan meningkatkan ekonomi dan pendapatan negara.
Kerajaan juga telah memandang serius terhadap perniagaan francais malah
Malaysia mempunyai Akta Francais 1998 bagi mengukuhkan industri francais di
Malaysia.
7.0 RUJUKAN
Jenny Imanina Lanong Abdullah : PIPFN Bantu Bangunkan Industri Francais Malaysia
http://www.kpdnkk.gov.my/kpdnkkv3/index.php?option=com_content&view=article&id=667:pipfn-bantu-bangunkan-industri-francais-malaysia&catid=67:berita-eksklusif-bernama&lang=my ( Capaian Internet 1 Mac 2016)
Pelan Induk Pembangunan Francais
Nasional
History of Franchising Merriam-Webster's Dictionary of
Law, ©1996 Merriam-Webster, Inc.
http://www.franchoice.com/franchise-information-guide/what-is-franchise/history-of-franchising ( Capaian Internet 1 Mac 2016)
Kepentingan Industri Francais
( Capaian Internet 1 Mac
2016)
